Dünyanı kəşf et

İordaniya, Petra

PETRA... Möcüzədən daha çox... Nəbati ərəblərinin paytaxtı Petra şəhəri dünyanın ən məşhur arxeoloji abidələrindən biridir; Paytaxt Ammandan 240 km cənubda və Qırmızı dəniz şəhəri Aqabadan 120 km şimalda (xəritəyə bax) yerləşən Dünya möcüzəsi Petra, şübhəsiz ki, İordaniyanın ən qiymətli xəzinəsidir və dünyanın hər yerindən turistlərin ziyarət etdiyi ən böyük turistik məkandır. Petranın tam olaraq nə vaxt tikildiyi məlum deyil, lakin şəhər eramızdan əvvəl I əsrdən buxur, mirra və ədviyyat ticarəti ilə zənginləşən Nəbati İmperiyasının paytaxtı kimi inkişaf etməyə başlayıb.Petra daha sonra Roma İmperiyasının tərkibinə daxil edildi və eramızın 363-cü ildə baş verən böyük zəlzələ nəticəsində ticarət yollarının dəyişməsi ilə birlikdə şəhərin dağılmasına və nəticədə tərk edilməsinə səbəb oldu. 7-ci əsrin ortalarında Petranın böyük ölçüdə tərk edilmiş olduğu görünür və yerli bədəvilər istisna olmaqla.

Çoxdandır görmək istədiyim və sözün əsl mənasında valeh olduğum Al Khazna sadəcə möhtəşəmdir. Hündürlüyü demək olar ki, 40 metrdir və Korinf başlıqları, frizlər, fiqurlar və s. ilə mürəkkəb şəkildə bəzədilib. Xəzinə, yerli əfsanəyə görə, fironun xəzinəsini gizlədən bir dəfn qabı ilə taclanır. Onun ilkin funksiyası hələ də sirr olaraq qalmasına baxmayaraq, Xəzinədarlıq e.ə. 1-ci əsrdə tikildiyi güman edilir.1812-ci ildə Johannes Burckhardt adlı isveçrəli tədqiqatçı Petranı "yenidən kəşf etmək" üçün yola çıxdı; Ərəb libasına girərək bədəvi bələdçisini onu itmiş şəhərə aparmağa razı saldı. Bundan sonra Petra Qərbdə getdikcə füsunkar və gözəl qədim şəhər kimi tanınmağa başladı və ziyarətçiləri cəlb etməyə başladı və bu gün də bunu davam etdirir.

Şəhərə yeganə yol nazik kanyondan keçir. Bədəvilər turistləri vadinin çıxışında dəvələr və atlarla gözləyirlər. Bu isə səyahəti unudulmaz edir. 1 kilometr uzunluğu olan dərə kifayət qədər dərindir. Dərənin üzərində olan qayaların hündürlüyü 90 metrə çatır. Alimlərin fikrinə görə, kanyon qədim dövrdə güclü zəlzələ nəticəsində yaranıb.Petra Qədim Şəhəri 6 dekabr 1985-ci ildə UNESCO -nun Ümumdünya irsi siyahısına, 7 iyul 2007-ci ildə isə Dünyanın Yeddi Möcüzəsi siyahısına daxil edilmişdir. Petra Smithsonian jurnalı tərəfindən ölməzdən əvvəl ziyarət edilməli 28 yerdən biri olaraq seçilib.

Salam, mən Nigar)

Kim bilir çox səyahət edən bilir, çox oxuyan?
Məlumatlı olmaq hər yaşda əsas ehtiyaclardan biridir. Bunun üçün bir çox üsul var. Bəziləri yaşayaraq, bəziləri oxuyaraq, bəziləri səyahət edərək öyrənir. Oxumaqla öyrənmək hadisəni yalnız sözlərlə təsvir edir, amma o hissi, o qoxunu bizə verə bilməz.

İnsanlar oxuduqlarının çoxunu xatırlaya bilməsələr də, gördüklərini xatırlayırlar. Buna vizual yaddaş da deyilir. Məsələn, bütün peşə təlimlərində praktiki təlimlərə önəm verilir. Xarici dil məktəbləri də bizə göstərir ki, səyyah oxucudan çox bilir. Qeyri-ana dilini başqa ölkədəki kitablardan, dərslərdən öyrənənlə o dilin vətəni olan ölkədə öyrənən arasında böyük fərq var. Təbii ki, dilin danışıldığı ölkədə daha yaxşı öyrənirsən.

Kitablar insanlar tərəfindən müşahidələr nəticəsində idarə olunan əsərlərdir. Bununla belə, perspektivlər insandan insana dəyişir. Onlarla insan bir mövzuda onlarla fərqli baxış bucağından fərqli nəticələr çıxara bilər. Əgər bilik əldə etmək üçün seçdiyiniz üsul oxumaqla öyrənməkdirsə, bir çox fərqli insan tərəfindən yazılmış kitabları oxuyaraq qəti nəticəyə gələ bilərsiniz.

Səyahət etməklə, başqa sözlə kəşf etməklə məlumatı öyrənmək sizi obyektiv nəticəyə gətirir. Konkret görüntü var. Odur ki, oturaraq yox, səyahət edərək öyrənmək əvəzedilməz bir zərurətdir.